Nguyên nhân cơ bản dẫn tới sự khủng hoảng và sụp đổ của chủ nghĩa xã hội ở liên xô và các nước đông âu là do
Nguyên nhân cơ bản dẫn tới sự khủng hoảng và sụp đổ của chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và các nước Đông Âu là do sự suy thoái về kinh tế, chính trị, xã hội và tư tưởng của hệ thống xã hội chủ nghĩa.
- Về kinh tế: Hệ thống kinh tế kế hoạch hóa tập trung, bao cấp đã bộc lộ nhiều hạn chế, kém hiệu quả, dẫn đến tình trạng trì trệ, trì kéo, không đáp ứng được nhu cầu phát triển của xã hội.
- Về chính trị: Xuất hiện sự trì trệ, bảo thủ, quan liêu, xa rời quần chúng nhân dân của bộ máy nhà nước và đảng cầm quyền.
- Về xã hội: Mâu thuẫn giai cấp, mâu thuẫn xã hội gay gắt, dẫn đến sự bất mãn của đông đảo nhân dân.
- Về tư tưởng: Xuất hiện sự suy thoái về tư tưởng, lý luận, dẫn đến sự thiếu niềm tin của nhân dân đối với chủ nghĩa xã hội.
Ngoài ra, sự chống phá quyết liệt của chủ nghĩa tư bản, chủ nghĩa đế quốc cũng là một nguyên nhân góp phần dẫn đến sự sụp đổ của chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và các nước Đông Âu.
Có thể nói, sự sụp đổ của chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và các nước Đông Âu là một quá trình lịch sử tất yếu, do sự tác động của nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan. Đây là một bài học quý báu cho các nước đang xây dựng chủ nghĩa xã hội.