Chế độ dinh dưỡng dành cho người tiểu đường là một trong những yếu tố quan trọng giúp kiểm soát lượng đường trong máu, ngăn ngừa các biến chứng của bệnh. Theo chương trình “Sống khỏe mỗi ngày” của VTC16, chế độ dinh dưỡng dành cho người tiểu đường cần đảm bảo các nguyên tắc sau:
Chọn thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp (GI thấp): Chỉ số đường huyết (GI) là một thước đo cho thấy tốc độ thức ăn làm tăng lượng đường trong máu. Những thực phẩm có GI thấp sẽ giúp lượng đường trong máu tăng lên chậm và ổn định hơn.
Hạn chế thực phẩm có GI cao: Thực phẩm có GI cao sẽ làm tăng lượng đường trong máu nhanh chóng, dẫn đến tình trạng tăng đường huyết đột ngột.
Tăng cường chất xơ: Chất xơ giúp làm chậm quá trình tiêu hóa và hấp thụ đường, từ đó giúp kiểm soát lượng đường trong máu.
Hạn chế chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa: Chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, tiểu đường type 2 và đột quỵ.
Uống đủ nước: Uống đủ nước giúp cơ thể loại bỏ lượng đường dư thừa ra khỏi cơ thể.
Dưới đây là một số thực phẩm tốt cho người tiểu đường:
Trái cây và rau củ: Trái cây và rau củ là những thực phẩm có GI thấp và giàu chất xơ. Một số loại trái cây và rau củ tốt cho người tiểu đường bao gồm: táo, chuối, cam, bưởi, cà rốt, khoai lang, bông cải xanh, bắp cải, súp lơ,…
Thịt nạc: Thịt nạc là một nguồn protein tốt cho người tiểu đường. Một số loại thịt nạc bao gồm: thịt gà, thịt lợn nạc, thịt bò nạc,…
Các loại hạt: Các loại hạt là một nguồn chất béo lành mạnh tốt cho người tiểu đường. Một số loại hạt tốt cho người tiểu đường bao gồm: hạt chia, hạt óc chó, hạt hạnh nhân, hạt đậu phộng,…
Sữa và các sản phẩm từ sữa: Sữa và các sản phẩm từ sữa là một nguồn canxi và protein tốt cho người tiểu đường. Tuy nhiên, người tiểu đường nên chọn sữa và các sản phẩm từ sữa ít béo hoặc không béo.
Các loại ngũ cốc nguyên hạt: Các loại ngũ cốc nguyên hạt là một nguồn carbohydrate tốt cho người tiểu đường. Một số loại ngũ cốc nguyên hạt bao gồm: gạo lứt, yến mạch, quinoa,…
Dưới đây là một số thực phẩm cần hạn chế hoặc tránh khi mắc bệnh tiểu đường:
Đường: Đường là nguyên nhân chính làm tăng lượng đường trong máu. Người tiểu đường nên hạn chế hoặc tránh các thực phẩm chứa nhiều đường, chẳng hạn như bánh kẹo, nước ngọt, nước trái cây đóng hộp,…
Thực phẩm chế biến sẵn: Thực phẩm chế biến sẵn thường chứa nhiều đường, chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa. Người tiểu đường nên hạn chế hoặc tránh các thực phẩm chế biến sẵn, chẳng hạn như đồ ăn nhanh, thức ăn đóng hộp, đồ ăn sẵn,…
Chất kích thích: Chất kích thích như rượu, bia, cà phê, trà đặc,… có thể làm tăng lượng đường trong máu. Người tiểu đường nên hạn chế hoặc tránh sử dụng các chất kích thích.
Chế độ dinh dưỡng dành cho người tiểu đường cần được điều chỉnh tùy theo từng người, dựa trên tình trạng bệnh, cân nặng, mức độ hoạt động thể chất,… Người bệnh tiểu đường nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp.
Dưới đây là một số lời khuyên về chế độ dinh dưỡng cho người tiểu đường:
Ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày: Thay vì ăn 3 bữa chính, người tiểu đường nên ăn 5-6 bữa nhỏ trong ngày. Việc này sẽ giúp lượng đường trong máu được kiểm soát ổn định hơn.
Ăn đúng giờ: Người tiểu đường nên ăn đúng giờ, tránh bỏ bữa. Việc bỏ bữa sẽ khiến lượng đường trong máu hạ thấp đột ngột, dẫn đến tình trạng hạ đường huyết.
Hoạt động thể chất thường xuyên: Hoạt động thể chất giúp cơ thể sử dụng glucose hiệu quả hơn, từ đó giúp kiểm soát lượng đường trong máu. Người tiểu đường nên dành thời gian cho các hoạt động thể chất ít nhất 30 phút mỗi ngày.
